Thị trường xe điện Trung Quốc đang bùng nổ nhưng liệu nó có kéo dài?

Thị trường xe điện ngày càng đa dạng và bùng nổ ở Trung Quốc

Cách đây 5 năm, thành phố Bắc Kinh đã công bố kế hoạch cấm taxi chạy bằng nhiên liệu hóa thạch. Ngày nay, hàng nghìn chiếc ô tô đang chạy điện để thay thế xe động cơ đốt trong. Người điều khiển các loại xe điện này cũng không phải lo lắng về việc lãng phí thời gian tại các trạm sạc.

Nhiều taxi điện ở Bắc Kinh và hàng chục thành phố khác của Trung Quốc chỉ cần đến một trạm đổi pin, nơi một chiếc máy lấy pin đã hết và lắp pin đã sạc đầy chỉ trong vài phút.

Giáo sư I-Yun Lisa Hsieh của Đại học Quốc gia Đài Loan giải thích: “Họ chắc chắn không muốn đợi hai tiếng đồng hồ để sạc điện cho xe điện”.

Đây chỉ là một khía cạnh của thị trường ô tô điện ngày càng đa dạng và bùng nổ ở Trung Quốc. Người tiêu dùng cũng đang săn lùng xe điện với số lượng chưa từng có.

Một nửa doanh số bán xe điện trên toàn cầu được sản xuất tại Trung Quốc

Vào tháng 7, Hiệp hội Xe du lịch Trung Quốc dự báo sẽ có 6 triệu xe điện mới được bán ra tại nước này vào năm 2022 – một sự thay đổi so với dự báo trước đó là 5,5 triệu xe điện được bán ra trong năm nay.

Trong tháng 9, Tesla là thương hiệu xe điện có doanh số bán tốt nhất với 83.135 chiếc.

Gần một phần tư tổng số ô tô mới được bán ra tại Trung Quốc hiện là xe hybrid hoặc xe plug-in, có nghĩa là quốc gia này đang đi trước châu Âu và Mỹ trong việc áp dụng các công nghệ này. Một nửa số xe điện trên thế giới được sản xuất ở Trung Quốc.

Và điều này phần lớn được thúc đẩy bởi các chính sách khuyến khích của chính phủ. Chính phủ Trung Quốc đã trợ cấp mua xe điện trong hơn một thập kỷ. Giá trị của các khoản trợ cấp này đã giảm dần theo thời gian và dự kiến ​​sẽ kết thúc vào năm 2023.

Nhiều người mua xe sử dụng động cơ đốt trong mới ở Trung Quốc không chỉ phải trả tiền mua xe mà còn cả tiền biển số. Bà Hsieh nói: “Nó thực sự đắt tiền. Một biển số mới ở Thượng Hải có giá gần 100.000 nhân dân tệ tương đương 14.000 USD”.

Thay vào đó, có những đặc quyền khác khi mua xe điện. Tại Liễu Châu, chủ sở hữu xe điện được phép lái xe trên làn đường dành cho xe buýt và họ cũng được sử dụng bãi đậu xe miễn phí.

Những chiếc xe điện giá rất rẻ như xe điện Wuling Hong Guang Mini đã giúp thúc đẩy thị trường xe điện ở Trung Quốc

Jon Hykawy, chủ tịch kiêm giám đốc của Stormcrow Capital, một công ty tư vấn và nghiên cứu, cho biết phiên bản đầu tiên của chiếc xe dễ thương, không kiểu cách này có giá tương đương 4.642 USD và sẽ thu hút người dân thành phố cũng như những người lần đầu sở hữu xe hơi. Đây là xe cũng có thể được bán một cách dễ dàng tại phần lớn châu Á.

Hong Guang Mini hiện là loại xe điện phổ biến nhất của Trung Quốc. Tuy nhiên, khách hàng có rất nhiều lựa chọn khác như: Model Y của Tesla (54.158 USD) hoặc P7 của Xpeng (33.611 USD). Cả hai mẫu xe điện này đều nằm trong danh sách 10 xe điện bán chạy nhất tại Trung Quốc.

Thị trường xe điện ở Trung Quốc vô cùng cạnh tranh và nhiều công ty đang cạnh tranh để giành lấy một vị trí trong đó. Theo một báo cáo gần đây của hãng tin Reuters, thậm chí hãng hàng không Juneyao cũng muốn bắt đầu sản xuất xe điện.

Pedro Pacheco, nhà phân tích tại Gartner, cho biết: “Trung Quốc là một nơi rất tốt để các nhà sản xuất này phát triển công nghệ. Quãng đường đi được của một số xe điện cở Trung Quốc trong một lần sạc đầy là rất xa, vượt trội các thị trường khác”.

Các nhà sản xuất đang “nhồi nhét” vào những chiếc xe điện cao cấp hệ thống thông tin giải trí, đầy tiện nghi hiện đại và các “mánh” quảng cáo khác để thu hút người tiêu dùng.

Thị trường xe điện tại Trung Quốc có thể tiếp tục phát triển với tốc độ này trong tương lai

Các dòng xe điện cao cấp cũng bán khá chạy nhưng có hai câu hỏi lớn đặt ra đối với sự phát triển của điện ở Trung Quốc. Một là nó sẽ kéo dài bao lâu? Và thứ hai, thị trường xe điện Trung Quốc được định hình thế nào trên toàn cầu?

Ana Nicolls, Giám đốc phân tích ngành của Economist Intelligence Unit cho biết cô ấy rất ngạc nhiên về tốc độ bán ra nhanh chóng của xe điện từ các đại lý ở Trung Quốc. Việc chấm dứt chính sách trợ cấp cho người mua xe mới vào năm 2023 sẽ làm cho nhu cầu của khách hàng đối với xe điện có thể giảm xuống và thị trường dần bị thu hẹp lại.

Cô nói thêm: “Thật khó để tưởng tượng làm thế nào mà thị trường xe điện có thể tiếp tục phát triển với tốc độ này trong tương lai”.

Cơ sở hạ tầng sạc vẫn được phân bổ không đồng đều và có vấn đề về địa điểm sạc – một số trạm sạc gần đây đã bị ngừng hoạt động do sản lượng điện giảm do hạn hán lớn ở các vùng của Trung Quốc.

Thông thường, việc sở hữu nhiều xe điện hơn đồng nghĩa với sự gia tăng tổng thể về nhu cầu điện và Trung Quốc phải đối mặt với cuộc chiến khó khăn để cung cấp điện cho tất cả các loại xe mới này trong khi cũng cố gắng giảm sử dụng than trong các nhà máy điện của mình.

Đó là một trong những lý do tại sao một số nhà phân tích cho rằng xe điện hybrid là lựa chọn tốt hơn xe chỉ chạy hoàn toàn bằng điện vì chúng ít phụ thuộc vào lưới điện hơn.

Xe hybrid cũng yêu cầu ít lithium hơn do pin nhỏ hơn, điều này có thể quan trọng với tình trạng thiếu hụt lithium tiềm năng dự kiến ​​trong những năm tới.

Thị trường xe điện Trung Quốc có thể ảnh hưởng đến phần còn lại của thế giới như thế nào vẫn chưa rõ ràng. Tuy nhiên việc ấy đã bắt đầu với việc các công ty Trung Quốc tiếp thị xe điện ở Châu Mỹ Latinh, Châu Phi, châu Âu, Nhật Bản, Đông Nam Á và các nơi khác. Nhà sản xuất xe điện cao cấp NIO cũng đang đưa các trạm đổi pin của mình đến Na Uy và vừa khai trương trạm thứ hai như vậy tại quốc gia này.

Các trạm đổi pin ngày càng trở nên phổ biến ở Trung Quốc

Ông Pacheco nói rằng nhiều thương hiệu xe hơi lớn cần áp dụng trạm đổi pin để công nghệ này lan rộng khắp châu Âu.

Ông nói: “Đã có những loại xe điện giá cả phải chăng ở Trung Quốc. Tuy nhiên ơ châu Âu, vẫn chưa có nhiều mẫu xe giá rẻ được ra mắt”.

Các nhà phân tích cho rằng sẽ rất thú vị để xem điều gì sẽ xảy ra khi trợ cấp hết hạn. Điều đó có thể đẩy các nhà sản xuất xe điện của Trung Quốc sang các thị trường khác chăng?